Bút thử điện được sử dụng để xác định dòng điện khi các thiết bị hay tòa nhà xảy ra những sự cố về điện. Bên cạnh đó, nó còn hỗ trợ việc kiểm tra định kỳ của hệ thống điện gia dụng. Với nguyên lý hoạt động đơn giản, bất kỳ ai trong chúng ta cũng có thể sử dụng để đảm bảo an toàn cho ngôi nhà của mình.
Bút thử điện là vật dụng thế nào?
Bút thử điện là thiết bị kiểm tra dòng điện trong ổ điện, hệ thống điện hay trên đoạn dây bị hở mạch để biết được sự tồn tại của điện áp bên trong. Với thao tác đơn giản như chạm đầu bút vào vật thể, người ta có thể biết được thiết bị đó có vấn đề nào không.
Loại bút này có hình dáng rất giống với những chiếc bút bi thông thường, vô cùng nhỏ gọn và thậm chí còn có thể đặt nó trong hộp bút như những cây viết khác. Tuy nhiên nó không thể viết được do không có ống mực trong ruột bút, thay vào đó là thanh kim loại, lò xo và bóng đèn.
Với kích thước nhỏ gọn và dễ sử dụng, cây bút này được ứng dụng vô cùng rộng rãi trong mọi ngành nghề, lĩnh vực và hệ thống điện từ dân dụng đến công nghiệp. Có thể nói, bút thử điện chính là dụng cụ hỗ trợ đắc lực cho những người thợ điện chuyên nghiệp.
Cấu tạo của bút thử điện như thế nào?
Loại bút này có kích thước nhỏ như một chiếc bút bi nên cấu tạo của nó cũng khá đơn giản. Một cây bút thử điện gồm có cấu tạo ba phần: đầu bút, thân bút và nắp bút. Mỗi bộ phận đều được cấu thành từ các vật liệu khác nhau, tất cả phối hợp lại để cùng tạo ra chức năng kiểm tra điện áp của chiếc bút này.
Phần đầu bút được làm bằng một kim loại dẫn điện và tích điện áp tốt ví dụ như sắt, nhôm… Đầu bút thường được dác dẹt hai bên để dễ dàng vặn ốc kiểm tra mà không cần phải chuẩn bị thêm những cây tua vít khác. Thanh kim loại bên trên được kéo dài và nối liền với phần thân bút để dẫn điện vào trong.
Phần thân bút được bao bọc bởi một lớp nhựa cứng cách điện vô cùng bền bỉ ở bên ngoài. Bên trong là điện trở nối với thanh kim loại để giảm điện áp của nguồn xuống mức an toàn, tiếp đó là một bóng đèn neon công suất thấp thường có màu trắng hoặc vàng. Bộ phận cuối cùng của thân bút là bộ lò xo kết nối với phần nắp bút.
Phần nắp bút được làm bằng kim loại dát bóng, tiếp xúc trực tiếp với lo xo. Đây là vị trí để đặt tay lên và kiểm tra điện áp. Với cơ chế giảm điện áp của điện trở và lò xo, bạn không cần phải lo lắng về vấn đề điện giật gây nguy hiểm. Ngoài ra, nắp bút cũng nối liền với chiếc kẹp bên ngoài để có thể dắt bút khi cần thiết.
Công dụng của bút thử điện trong đời sống
Như đã đề cập ở trên, bút điện thường được sử dụng để kiểm tra điện áp của các thiết bị, hệ thống điện và bề mặt dây dẫn. Nhờ vào cây bút này mà những vấn đề về điện nhanh chóng được chỉ ra và khắc phục. Cùng điểm qua một số công dụng cơ bản của nó:
Kiểm tra điện áp khi bị cúp điện
Đột nhiên nhà bị cúp điện nhưng những ngôi nhà xung quanh không bị gì, bạn nên kiểm tra xem cầu dao nhà có bị nhảy hay không. Tiếp đó, hãy quan sát trong nhà có thiết bị nào bị hỏng hóc hay không để tìm cách khắc phục kịp thời. Đồng thời, bạn nên dùng bút thử điện để kiểm tra tình trạng của các ổ điện xung quanh nhà.
Nếu đèn của bút không sáng có nghĩa là do mức điện áp sử dụng quá cao nên cầu dao bị nhảy, lúc này bạn chỉ cần kéo cầu dao lại và sử dụng như bình thường. Còn nếu đèn sáng thì có lẽ điện đã bị rò rỉ thì bạn nên liên hệ cho thợ sửa điện để được hỗ trợ kiểm tra hệ thống điện trong nhà một cách kỹ nhất.
Kiểm tra điện áp trên thiết bị
Có bao giờ bạn đang làm việc trên máy tính thì bỗng dưng bị giật nhẹ, hay chạm vào chiếc máy in thì cũng có cảm giác tê tê tay như bị giật điện chưa? Nếu có thì có lẽ thiết bị điện của bạn đang bị rò rỉ điện ra ngoài, để chắc chắn hơn, bạn hãy dùng bút thử điện để kiểm tra bề mặt của thiết bị.
Nếu đèn không cháy sáng thì thiết bị của bạn vẫn hoạt động tốt. Và ngược lại, nếu đèn bút cháy sáng thì nó đã bị rò rỉ điện do bộ phận cách điện của máy gặp vấn đề. Cho nên, để có thể sử dụng thoải mái một cách an toàn nhất, bạn hãy mang thiết bị của mình đến trung tâm điện tử để khắc phục tình trạng này.
Kiểm tra dòng điện xoay chiều hay một chiều
Đa số các thiết bị hiện nay đều sử dụng dòng điện hai chiều để vẫn hành, tuy nhiên có một số thiết bị đặc biệt cần dòng điện một chiều để vận hành. Để kiểm tra dòng điện là một chiều hay chiều ta, ta chỉ cần kiểm tra bằng bút thử điện. Nếu đó là dòng điện một chiều thì chỉ có một bên cực âm mới làm cho bút sáng đèn.
Còn khi cắm bút vào cả hai bên của ổ điện mà đèn đều sáng thì có nghĩa là đây là dòng xoay chiều. Do sự đổi chiều của dòng điện nên đèn sẽ luôn phát sáng dù bạn có đổi vị trí bút. Lúc này, bạn cần mua bộ chuyển từ dòng xoay chiều sang một chiều để có thể sử dụng được thiết bị đó.
Những điểm cần lưu tâm khi sử dụng bút thử dòng điện
Sử dụng bút thử điện là vấn đề tác động trực tiếp đến dòng điện nên dù bất kỳ lý do gì, người thực hiện cũng phải vô cùng cẩn trọng khi sử dụng. Bút điện cũng là một vật dụng bình thường nên theo thời gian nó cũng có thể bị hư hỏng. Cho nên để đảm bảo an toàn khi sử dụng bút điện, bạn hãy chú ý những điểm sau đây:
Đảm bảo bút không bị thiếu mất các bộ phận
Đây là một lưu ý khá quan trọng vì mỗi bộ phận đều đóng một vai trò quan trọng trong việc cách điện và bảo vệ bạn khi sử dụng. Khi thiếu mất một bộ phận, ví dụ như điện trở, thì bút điện sẽ như một dây dẫn bình thường. Khi chạm vào dòng điện, áp cao sẽ trực tiếp đi qua cơ thể bạn gây nguy hiểm đến tính mạng.
Vì vậy, nếu bút điện của bạn bị thiếu mất bộ phận nào đó thì hãy thay mới ngay. Thứ nhất là để đảm bảo an toàn cho chính bạn, thứ hai là giá thành của một cây bút điện cũng không quá cao nên hãy thay mới để có thể sử dụng một cách an toàn và hiệu quả nhất.
Các bộ phận của bút bị hở
Tình trạng này xảy ra có thể là do những tác động vật lý từ bên ngoài làm cho các bộ phận bên trong bị lệch khỏi vị trí ban đầu. Điều đó làm dòng điện bị ngắt dẫn đến sự phán đoán sai khi ta kiểm tra điện. Khi đó, dù cho thiết bị của bạn có đang gặp vấn đề hay không thì đèn của bút điện vẫn sẽ không cháy do dòng điện đã bị ngắt.
Để khắc phục, bạn hãy mở phần nắp của bút thử điện sau đó sắp xếp, điều chỉnh vị trí của các phần lại như trước. Lưu ý sau khi điều chỉnh phải đảm bảo đủ các bộ phận của bút và vị trí phải chính xác. Sau đó, bạn hãy đậy nắp bút thật chặt để các bộ phận giữ được vị trí của nó trong thời gian dài.
Khi bút điện thấm nước
Người dùng tuyệt đối không được sử dụng bút điện khi bên trong bị ẩm hay bị thấm nước. Vì nước có thể dẫn điện, làm vô hiệu hóa cơ chế ngăn chặn dòng điện của điện trở và làm rỉ sét các bộ phận kim loại bên trong. Khi đó sẽ sản sinh ra hiệu ứng điện dung ký sinh khiến người thực hiện bị điện giật và gây nguy hiểm đến tính mạng.
Đèn báo của bút thử điện bị hư
Sau khoảng thời gian sử dụng, đèn neon trên bút điện có thể bị cháy dây tóc. Bạn hãy thay thế bằng bóng đèn được kèm theo khi mua sản phẩm hoặc mua một chiếc bút khác. Đây cũng là một điểm vô cùng quan trọng và cần lưu ý để có thể kiểm tra dòng điện đạt kết quả chính xác nhất.
Những chiếc bút thử điện hot hiện nay
Trên thị trường hiện nay có thể tìm mua rất nhiều loại bút thử điện với giá thành và chất lượng khác nhau. Trong đó phải kể đến một số loại bút sau như: Stanlay 66-119, Stanlay 66-113, Extech – 40130 và Hioki 3120. Đây là những sản phẩm rất được tin dùng vì chất lượng vô cùng tốt mà giá thành lại phải chăng.
Hai loại bút đến từ hãng Stanlay với công nghệ từ Mỹ nên được thiết kế vô cùng chắc chắn. Lớp vỏ ngoài được làm từ nhựa tổng hợp vô cùng nhỏ gọn. Stanlay 66-119 được thiết kế theo kiểu truyền thống, còn Stanlay 66-113 được tích hợp thêm đồng hồ điện tử để hiện thị điện áp.
Đối Extech -40130, sản phẩm cũng được làm từ chất liệu cứng cáp, đảm bảo dù va đập mạnh thì sản phẩm vẫn không bị hư hại. Bút thử điện của hãng này cũng tích hợp thêm đồng hồ điện tử hiện thị điện áp và cường dòng điện với độ chính xác cao. Bên cạnh đó, hãng cũng cung cấp chế độ bảo hành lên đến 12 tháng.
Hioki 3120 là sản phẩm chuyên dụng hướng đến việc đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người sử dụng. Sản phẩm đạt tiêu chuẩn CA Mark mang đến chất lượng tốt nhất cho người sử dụng. Nó được tích hợp đèn Led, còi báo hiệu và pin Mangan hoặc pin Kẽm. Sản phẩm có thể sử dụng liên tục trong 200 giờ trong trạng thái chờ.
Phân loại bút điện và cách sử dụng loại bút điện đó
Bút thử điện hiện nay có hai loại chính là bút điện tiếp xúc trực tiếp với nguồn điện và bút điện cảm ứng không tiếp xúc. Mỗi loại bút điện có những ưu điểm khác nhau dựa trên cơ chế của các hiện tượng, vì vậy mà cách sử dụng của chúng cũng có phần khác biệt.
Bút điện tiếp xúc trực tiếp với nguồn điện dựa trên hiện tượng điện dung ký sinh trên cơ thể người. Dòng điện đi từ nguồn qua đầu bút, đến điện trở và qua phần nắp bút. Loại bút này có giả thành khá rẻ và rất dễ tìm mua tại các cửa hàng trên thị trường.
Bút điện cảm ứng hoạt động dựa trên hiệu ứng cảm ứng điện từ nên không cần trực tiếp cắm vào nguồn điện. Nhìn chung loại bút này sẽ an toàn hơn so với bút điện tiếp xúc trực tiếp bởi vì chỉ cần chạm lên trên bề mặt thiết bị là đã có thể xác định được điện áp.
Lời kết
Bút thử điện là công cụ quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày được chúng ta sử dụng để giải quyết những vấn đề điện trong gia đình hay kể cả ở nơi làm việc. Qua bài viết trên, hi vọng rằng bạn đọc có thể tận dụng cũng công năng của bút điện và chọn được cho mình chiếc bút điện tốt nhất.
